2017-2018 eğitim öğretim yılında liselere öğrenci yerleştirmekte kullanılan TEOG sistemi kaldırılarak LGS (Liselere Geçiş Sistemi) getirildi. Daha önce yapılan sistem değişiklikleri daha çok sınavın adı ve sınavın şekli ile ilgili olup çok köklü değişiklikler değildi. Yeni sistem  ise önemli değişiklikleri de beraberinde getirdi.  TEOG’da merkezi sınavlara tüm öğrencilerin girmesi zorunlu olduğu için, TEOG bir seçme ve eleme sınavı olarak görülmüyordu. Bu nedenle sınav soruları da zor olmuyor hatta bazen çok kolay olabiliyordu. Tüm soruları tam yapan binlerce öğrenci oluyordu.

 

LGS’de ise sınava öğrencilerin girmesi zorunlu olmayıp, sadece bazı liselere sınavla yerleştirme yapılacak. Yani yeni sistemde sınav, üst düzey liselere(fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, proje okulları) öğrenci seçmek için yapılacak. Sınava da herkesin değil, kendine güvenen, çalışan öğrencilerin girmesi amaçlanıyor.

 

Sınavın üst düzey liselere öğrenci seçmek için yapılacak olması soru tarzının da değişmesine neden oldu. LGS’de bilgiyi kullanma, okuduğunu anlama, yorumlama, sentez ve analiz etme gibi daha üst düzey bilişsel beceriler ölçülecek. Bu da soru tarzında, bilgi ve ezberden, mantık sorularına doğru yönelme olduğunu gösteriyor. Geçen yıl yapılan LGS sınavı ve bu yıl yayımlanan örnek sorular da bu durumu kanıtlamakta.

 

LGS-Peki öğrenciler nasıl çalışmalı?

 

Öğrencilerin büyük çoğunluğu alt sınıflardan itibaren test çözerek ders çalışmaktadır. Sınav sistemine göre hazırlanan bu testler de genellikle bilgiyi ölçmektedir. Bu tip sorular genelde daha alt düzey bilişsel becerileri ölçmektedir. Bilgiyi ölçen test sınavlarında bir konuyu derinlemesine öğrenmenize gerek yoktur, çünkü doğru cevap zaten size verilir amaç yanlışları elemektir. Doğru cevabı bilmeseniz bile yanlış cevapları bilmek yeterli olmaktadır. Bu nedenle öğrenciler konuyu çok iyi öğrenmeye değil bol bol soru çözerek mümkün olduğu kadar fazla sayıda soru çözmeye odaklanırlar, hatta soru çeşitleri ezberlenmeye çalışılır.

 

LGS’de soruyu doğru anlamak çok önemli, bazı sorularda soruyu anlamak, cevabı bulmaktan daha zor. Bir konuyu bilmek yetmiyor, o bilgiyi doğru yorumlayabilme ve günlük hayata aktarabilme becerisi gerekiyor. Öğrencilerin okuduğu parçaları analiz ve sentez edebilme becerisine sahip olması şart.

 

Öğrencilerin yeni sınavda başarılı olabilmeleri için yeni sınav sorularına hazırlıklı olmaları gerekir. Geçen yıl yapılan LGS sınavında özellikle matematik soruları uzun ve zordu, öğrenciler yetiştirmekte zorlandılar fakat bu yıl MEB sayısal bölüm için süreyi 60 dakikadan 80 dakikaya çıkardı, bu durum en azından zaman problemini büyük ölçüde azaltmış oldu. Fakat öğrenciler, özellikle matematik dersi için yeni soru tarzına alışmadılar, bu da gayet normal, çünkü yıllardır çözdükleri soru tarzı değişti ve buna uyum sağlamak, beynimizi bu sorulara alıştırmak zaman ve emek istiyor.

 

Bir çok öğrenci yeni tarz matematik sorularını çözemediğinde hayal kırıklığı yaşıyor ve çalışma isteği azalıyor. Sorularda zorlanmanız, öncekine göre daha çok yanlışınız çıkması normal bir durum. Sadece siz değil, tüm öğrenciler yeni nesil soruları çözmekte zorlanıyor. Yeni tarz sorulara alışmak için mantık muhakeme becerilerini ölçen sorulardan çözmeniz gerekir. Bu sorulardan ne kadar çok çözerseniz beyniniz de bu tarz sorulara karşı o kadar gelişecektir. Bu tarz sorulara daha kısa sürede uyum sağlayan öğrenciler avantajlı   olacaktır. Fakat kısa bir sürede hızlı bir ilerleme olmayabilir. Matematik için sabırlı olmak gerekir.

 

Bilgiyi kullanma, analiz, sentez, yorumlayabilme becerilerini artırmak için öncelikle kitap okumaya çok önem verilmelidir. Çok kitap okuyan öğrencilerin yeni sistemde avantajlı olacaklarını düşünüyorum. Öğrenciler kitap okumayı zaman kaybı gibi görmemeli, kesinlikle her gün en az yarım saat kitap okumalıdır.

 

Yeni sistemde sınav “Sayısal (Fen ve Teknoloji, Matematik) ve Sözel Bölümden (Türkçe,İnkılap Tarihi, Din K.,Yabancı Dil) oluşacak. Sözel Bölümde 50 soru için 75 dakika, Sayısal Bölümde 40 soru için 80 dakika süreniz olacak. Sınavda problemi yaşamamak için, test çözerken zamana göre çözmeli ve zamanı verimli kullanma alışkanlığı kazanmalısınız.

 

1-Her gün kitap okumalısınız,

2-Düzenli olarak ders çalışmalısınız,

3-Günlük tekrar yapmalısınız,

4-Konuları yüzeysel değil, derinlemesine öğrenmelisiniz,

5-Farklı kaynaklardan test çözmelisiniz (mantık ve muhakeme becerilerini ölçen testlerden).

6-Anlaşılmayan konu ya da sorular öğretmen ya da bir bilene sormalısınız,

7-Konuyu iyi anlamadan sadece ezber yapmayın. Konu çalışırken değişik yöntemler (zihin haritası, kodlama v.b.) kullanmalısınız.

8-Unutmamak için, konuları sık sık  tekrar edin.

9-Sınava değil, öğrenmeye odaklanın. İyi öğrenirseniz, zaten sınavda başarılı olursunuz. Ama sınava odaklanırsanız, stres ve kaygıdan iyi öğrenemezsiniz.

10-Başkasıyla değil kendinizle yarışın, hep daha iyi olmaya çalışın.

 

LGS’de Soruların Zor Olması Dezavantaj mı?

 

Öncelikle şunu belirteyim ki hangi sistem gelirse gelsin çalışan öğrenci avantajlıdır. Çalışan öğrenciler soruların zor olmasından korkmamalıdır. Hatta soruların çok kolay olması çalışkan öğrenciler için dezavantajdır. Çünkü sorular çok kolay olduğunda çalışmayan öğrenciler de yapabilmektedir.

 

Başarı için çalışmak önemlidir, fakat doğru çalışmak daha önemlidir.

 

 Son önerim eksiklerinizi tespit edin ve ona göre çalışın. Başarılı olamadığınızda çözümü sadece çalışma sürenizi artırmakta aramayın. Önce nedenleri tespit edin, dikkat dağınıklığı, sınav kaygısı, kitap okumama, sınavda zamanı yetiştirememe, az çalışma, yanlış çalışma alışkanlıkları v.b. başka nedenler olabilir. Teşhisi doğru yaparsanız tedavi de başarılı olacaktır.

 

Dar gelirli öğrenciler devlet tarafından koruma altına alınmakta çeşitli yurtlara yerleştirilmektedir.